The Faculty of Medicine, Khon Kaen University (MDKKU) is enhancing its diagnostic capabilities for non-tuberculous mycobacteria (NTM) infections through a strategic collaboration with the Research Institute for Microbial Diseases (RIMD), Osaka University, Japan. This partnership centers on the use of cutting-edge Nanopore sequencing technology combined with specialized bioinformatics software to significantly improve the accuracy and speed of NTM detection.

From June 16 to 20, 2025, three distinguished experts from Osaka University’s Research Institute for Microbial Diseases visited MDKKU as Research Visiting Professors. During their visit, they conducted an intensive workshop on NTM detection using Nanopore sequencing and the mlstverse software platform.

The visiting professors were:
• Prof. Shota Nakamura, Department of Infection Metagenomics
• Prof. Yuki Matsumoto, Department of Infection Metagenomics
• Dr. Orapim Puiprom, Department of Infection Metagenomics

The workshop aimed to equip MDKKU researchers and hospital personnel with advanced skills in next-generation sequencing (NGS) and bioinformatics. Participants received hands-on training in sequencing protocols, data analysis, and interpretation, enabling precise species-level identification of NTM pathogens.

Leading this initiative is Associate Professor Supranee Panthanawiboon from the Department of Microbiology, through the research project titled “Metagenomic NTM Diagnosis Service Prototype for Enhanced Diagnostic and Treatment Outcomes.” The project seeks to develop and validate a novel diagnostic system using Nanopore sequencing technology to detect NTM more effectively than traditional methods such as MGIT culture.

On June 18, 2025, Assoc. Prof. Thuss Sanguansak, Vice Dean for International Relations and Corporate Communication, and Asst. Prof. Warachaya Panphruk, Assistant Dean for International Relations and Corporate Communication, hosted a welcome meeting for the visiting experts. The meeting provided a valuable opportunity to review the project’s progress and discuss future collaborative directions.

“This collaboration exemplifies MDKKU’s commitment to advancing precision diagnosis and building research capacity through international partnerships,” said Assoc. Prof. Thuss Sanguansak. “The technology and expertise shared will directly benefit patient care and strengthen regional health systems. The Faculty of Medicine, Khon Kaen University, continues to expand its role as a leader in infectious disease research by embracing innovative diagnostic solutions and fostering global academic collaboration.”

Assoc. Prof. Supranee Panthanawiboon also highlighted the significance of this research: “NTM infections pose a considerable public health challenge due to their clinical similarities with tuberculosis, yet they require distinctly different treatment strategies. Rapid and accurate species-level identification is essential, as many NTM strains are resistant to conventional anti-TB medications. This collaboration will improve clinical decision-making, reduce diagnostic delays, and ultimately lead to better patient outcomes.”

The Research Institute for Microbial Diseases (RIMD) at Osaka University, established in 1934, is internationally recognized for its pioneering contributions to microbiology, immunology, and oncology. Since its inception, RIMD has played a vital role in the control of infectious diseases through the identification of new pathogens, elucidation of microbial pathogenesis, and development of vaccines and diagnostic tools. The institute has also made major advances in life sciences through discoveries in oncogenes, cell fusion phenomena, and the innate immune system. Today, RIMD continues to uphold its global reputation as a center of excellence in microbial and biomedical research.

คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น จับมือ Osaka University พัฒนาระบบวินิจฉัยเชื้อ NTM ด้วยเทคโนโลยีชั้นสูง Nanopore Sequencing

คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น เดินหน้าสานต่อความร่วมมือระดับนานาชาติด้านวิจัยกับสถาบันชั้นนำของโลก โดยล่าสุด ได้ต้อนรับผู้เชี่ยวชาญ 3 ท่านจาก Research Institute for Microbial Diseases (RIMD), Osaka University ประเทศญี่ปุ่น เข้าร่วมดำเนินกิจกรรมวิชาการภายใต้โครงการ Research Visiting Professor ระหว่างวันที่ 16–20 มิถุนายน 2568 เพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านเทคโนโลยีชีวสารสนเทศและการวินิจฉัยเชื้อ Non-Tuberculous Mycobacteria (NTM) ด้วยเทคนิค Nanopore Sequencing และซอฟต์แวร์ mlstverse แก่นักวิจัยและบุคลากรทางการแพทย์ของคณะฯ

ผู้เชี่ยวชาญจาก Research Institute for Microbial Diseases (RIMD), Osaka University ประกอบด้วย

• Prof. Shota Nakamura, Department of Infection Metagenomics
  • Prof. Yuki Matsumoto, Department of Infection Metagenomics
  • Dr. Orapim Puiprom, Department of Infection Metagenomics

โดยทั้งสามท่านปฏิบัติหน้าที่ในฐานะ Research Visiting Professors ได้จัดอบรมเชิงปฏิบัติการให้แก่คณาจารย์ แพทย์ และนักวิจัยของคณะฯ เพื่อเสริมสร้างทักษะด้านการจัดลำดับพันธุกรรม (sequencing) การเตรียมตัวอย่าง และการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงลึกจากเชื้อ NTM ซึ่งเป็นเชื้อก่อโรคในระบบทางเดินหายใจที่มักมีลักษณะใกล้เคียงกับวัณโรค แต่ต้องใช้วิธีการรักษาแตกต่างกันโดยสิ้นเชิง

โครงการนี้นำโดย รองศาสตราจารย์ ดร. สุปราณี พันธุ์ธนวิบูลย์ สาขาวิชาจุลชีววิทยา ภายใต้หัวข้อวิจัย
“การพัฒนาต้นแบบบริการตรวจวินิจฉัย NTM โดยเทคนิค Metagenomic analysis เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการตรวจวินิจฉัยและการให้ยารักษา”  ซึ่งมีเป้าหมายเพื่อพัฒนาระบบการตรวจวินิจฉัยเชื้อ NTM ที่มีความแม่นยำและรวดเร็วยิ่งขึ้น โดยเปรียบเทียบกับวิธีมาตรฐานปัจจุบัน เช่น การเพาะเชื้อด้วยระบบ MGIT โดยอาศัยการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีระดับสูงจาก Research Institute for Microbial Diseases, Osaka University เพื่อให้สามารถแยกแยะชนิดของเชื้อในระดับ species และ subspecies ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

เมื่อวันที่ 18 มิถุนายน 2568 คณะแพทยศาสตร์ ได้จัดพิธีต้อนรับคณะผู้เชี่ยวชาญจากญี่ปุ่น โดยมี รองศาสตราจารย์ นพ. ธรรศ สงวนศักดิ์ รองคณบดีฝ่ายวิเทศสัมพันธ์และสื่อสารองค์กร และ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ พญ. วรัชญา พันธุ์พฤกษ์ ผู้ช่วยคณบดีฝ่ายวิเทศสัมพันธ์และสื่อสารองค์กร ร่วมให้การต้อนรับอย่างเป็นทางการ พร้อมหารือแนวทางการดำเนินงานในระยะยาว

รองศาสตราจารย์ นพ. ธรรศ สงวนศักดิ์ กล่าวว่า “ความร่วมมือครั้งนี้ตอกย้ำความมุ่งมั่นของคณะฯ ในการสร้างระบบการวินิจฉัยโรคที่แม่นยำและมีประสิทธิภาพ ผ่านการแลกเปลี่ยนองค์ความรู้กับพันธมิตรระดับโลก การประยุกต์ใช้เทคโนโลยี Nanopore Sequencing และแพลตฟอร์ม bioinformatics จาก Research Institute for Microbial Diseases, Osaka University จะช่วยยกระดับการวินิจฉัยโรคในระดับภูมิภาค และเป็นประโยชน์ต่อการดูแลผู้ป่วยในระยะยาว”

รองศาสตราจารย์ ดร. สุปราณี พันธุ์ธนวิบูลย์ กล่าวเสริมว่า“ปัญหาเชื้อ NTM ถือเป็นความท้าทายระดับโลก เนื่องจากลักษณะอาการของโรคคล้ายกับวัณโรคทั่วไป แต่ใช้ยาและแนวทางการรักษาแตกต่างกัน การวินิจฉัยให้ได้ชนิดเชื้ออย่างแม่นยำจึงเป็นสิ่งจำเป็น การร่วมมือกับ Research Institute for Microbial Diseases, Osaka University ช่วยเติมเต็มศักยภาพด้านการวินิจฉัยของไทยอย่างมีนัยสำคัญ”

ทั้งนี้ Research Institute for Microbial Diseases (RIMD) ของ Osaka University นั้น ก่อตั้งขึ้นตั้งแต่ปี พ.ศ. 2477 และถือเป็นหนึ่งในสถาบันวิจัยที่มีชื่อเสียงระดับโลกด้านจุลชีววิทยา ภูมิคุ้มกันวิทยา และมะเร็งวิทยา โดยมีผลงานการค้นพบเชื้อก่อโรคใหม่ การพัฒนาวัคซีน และเครื่องมือวินิจฉัยที่ได้รับการยอมรับอย่างแพร่หลาย รวมถึงการค้นพบ oncogenes และการศึกษาระบบภูมิคุ้มกันแต่กำเนิดซึ่งล้วนมีอิทธิพลอย่างยิ่งต่อความก้าวหน้าของวิทยาศาสตร์สุขภาพในระดับสากล